Tayvan’ın en güney noktasına gitmek için şafaktan önce yola çıktık.
Yukarıda oynanan, potansiyel olarak tehlikeli bir ayrılığa dair benzersiz bir içgörüye sahip, uzak, rüzgarlı bir yer.
Rüzgarlı bir tepenin üzerinde, suyun ötesini üç yönde görebilirsiniz: Doğuda Pasifik Okyanusu, Güneyde Bashi Kanalı ve Tayvan Boğazı boyunca Batı.
Ev sahibimiz eski bir donanma radar operatörü ve radyo meraklısı.
Robin Hsu, ev yapımı anten ve ses alıcılarıyla donatılmış bir arabayla neredeyse her gün bu noktaya gelir.
Savaş uçağı aktivitelerini dinlemek için adadaki en iyi yerin burası olduğunu söylüyor.
Kiti tarafından yakalanan çok sayıda sıradan iletişim, örneğin sohbet eden yakındaki gemilerin mürettebatı ve ticari uçakları yöneten hava trafik kontrolü var.
Ancak diğerleri olağanüstü ve bazılarını duymamız uzun sürmedi.
Robin’in donanımlı hoparlörlerinden ani, cızırtılı ama yüksek bir ses patlaması, kendisini Tayvan ordusu olarak tanımlayan ve Çin savaş uçaklarına açık bir yön veren mandarin dilinde bir sestir.
“Güneydoğu ADIZ’ımıza girdiniz. [Air defence identification Zone],” Havlar.
“Güvenliğimizi tehlikeye atıyorsunuz, hemen arkanızı dönün ve burayı terk edin.”
Sadece birkaç dakika sonra, benzer bir mesaj gelir.
“Bu normaldir” diyor Robin.
Yukarıdaki göklerde bir yerde, bir Çin savaş uçağının Tayvan hava sahasına yaklaştığı ve ikisi arasındaki resmi olmayan deniz sınırı olan Medyan Hattı olarak bilinen hattın üzerinden geçtiğine dair kanıtlar var.
Tayvan, Çin’in kendisininmiş gibi gördüğü, kendi kendini yöneten bir demokrasidir. Adanın kontrolünü ele geçirmek, Çin lideri Xi Jinping’in belirtilen önceliğidir ve bu uçuşlar, artan baskının daha geniş bir resminin parçasıdır.
Robin artık her gün buna benzer etkileşimler kaydediyor ve bunu yapmaya başladığı 2020’den bu yana büyük bir artış fark ettiğini söylüyor.
Nitekim istatistikler onun gözlemlerini destekliyor, bu seferleri yapan Çin jetlerinin sayısı 2020’den 2022’ye beş kat arttı.
Ve başka kayıtları da var, bir Amerikan sesi Çin uçaklarına uyarı gönderiyor.
“Uluslararası hukukun güvence altına aldığı şekilde, hava sahasında ve tatbikatlarda yasal askeri faaliyetler yürüten bir ABD askeri uçağıyım” diyor.
“Bütün devletlerin görev, hak ve ödevleri ile hareket ediyorum.”
Robin, üslubun bazen kasıtlı olarak alaycı ve kışkırtıcı olduğunu düşünüyor.
Ve belki de en ilginci, bazen Çinli pilotları da duyuyor. Çinli seslerin askeri komutadan değil, uçakların içinden geldiğini söylüyor.
Birinin ABD uçaklarına Çin hava sahasına daha fazla yaklaşmamaları için uyarı verdiğini duyuyoruz.
“Bu PLA [People’s Liberation Army] hava kuvvetleri” diyor. “Çin’in karasal hava sahasına girdiniz.”
Ve sonra, İngilizce olarak, sağlam ve net bir şekilde: “Hemen ayrıl, hemen ayrıl.”
Robin, “Gergin olduklarını duyabilirsiniz” diyor.
Ve pekâlâ olabilirler. Bu uçuşlar oldukça risklidir – bu tür gergin ve baskı senaryolarında her iki tarafın da atacağı bir yanlış adım hızla ciddi bir çatışmaya dönüşebilir.
Robin, kayıtlarını Facebook sayfasında yayınlar. Bu çaba ona önemli ölçüde zaman ve paraya mal oluyor, peki bunu neden yapıyor?
Geçmişte Tayvanlı yetkililerin insanların her şeyin barışçıl olduğuna ve ada için herhangi bir riskin sınırlı olduğuna inanmasını istediğine inandığını söylüyor.
“Ama Çin Komünist Partisi, ÇKP askeri jetleri her zaman senin, benim etrafımda.”
İnsanların tehdidin gerçekliğini bilmesini istiyor, böylece zamanı gelir, Tayvan hazırlanır.
“Ülkemi seviyorum” diyor. “Bu benim görevim.”
