İstiklal Marşının Kabulü 12 Mart 1921 | İstiklal Marşı 100 Yaşında
Maarif Vekaleti, Türk Kurtuluş Savaşı’nın başlarında, İstiklâl Harbi’nin millî bir ruh içerisinde kazanılması imkânını sağlamak amacıyla 1921’de bir güfte yarışması düzenledi. Yarışmaya toplam 724 şiir katıldı. Eser gönderenler arasında Kâzım Karabekir, Hüseyin Suat Yalçın, İsak Ferrara, Muhittin Baha Pars ve Kemalettin Kamu gibi tanınmış isimler de vardı
Millî Eğitim Bakanı Hamdullah Suphi Bey’in ricası üzerine arkadaşı Hasan Basri Bey, Mehmet Akif Ersoy’u ulusal marş yarışmasına katılmaya ikna etti. Konulan 500 liralık ödül nedeniyle başlangıçta katılmayı reddettiği bu yarışmaya, o güne kadar gönderilen şiirlerin hiçbiri yeterli bulunmamıştı ve en güzel şiiri Mehmet Âkif’in yazacağı kanısı mecliste hâkimdi.
İstiklâl Marşı Yarışmasının İlânı
İstiklal Marşı yarışmasının ilanı ilk önce Maarif Nezareti tarafından okullara duyurmuştur. Gazetelerde ise “Şairlerin Dikkatine” ifadesi yer alan bir ilanın devamında şu ifadeler yer almıştır: “Milletimizin dâhili ve harici İstiklâl uğruna girişmiş olduğu mücadeleyi ifade ve terennüm için bir İstiklâl Marşı, Umûr-ı Maarif Vekâleti Celilesi’nce müsabakaya vazedilmiştir. İşbu müsabaka, 23 Kanunuevvel sene [13]36 tarihine kadar olup bir heyet-i edebiye tarafından, gönderilen eserler arasından intihap edilecektir ve kabul edilen eserin güftesi için beş yüz lira mükâfat verilecektir. Ve yine lâakal beş yüz lira tahsis edilecek olan beste için bilahare ayrıca bîr müsabaka açılacaktır. Bütün müracaatlar Ankara’da Büyük Millet Meclisi Maarif Vekâleti’ne yapılacaktır.”
Yayınlanan bu ilanda edebî heyetin gönderilen eserleri inceleyip değerlendireceği de yazılmıştır. Millî marş olarak kabul edilecek olan esere 500 lira, bestesi içinde bilahare yarışma açılarak kazanana ödül verileceği ilan edilmiştir. Yarışmaya 724 şiir gönderilmiş, ne var ki millî marş olmaya değer bir şiir bulunamamıştır. Son şiir gönderme tarihi olan 23 Aralık 1920’den sonra Eğitim Bakanlığı güfteleri incelemiş ancak içlerinde istiklal marşı olabilecek bir eser bulamamıştı.
Millî Marşımızın Yazdırılması
Milli Marş yazdırılmasını organize eden heyete İstiklâl Marşı yarışması için birçok metin gelmiştir. Devrin önemli şairlerinden, mebuslarına hatta generallerine kadar birçok kişi kendince bir İstiklâl Marşı yazarak yarışma- ya göndermiştir. Ne var ki değerlendirme heyeti başkanı Hamdullah Subhi (Tanrıöver), bu şiirler arasından Millî Mücadele’nin ruhunu yansıtan bir şiir bulamaz. Marş için bir şiirin çıkmaması da can sıkıcıdır onun için. Söz konusu eserler içerisinde Mehmed Âkif’in şiiri yoktur. Rıza Nur’dan sonra Maârif Nâzırı olan Hamdullah Subhi, Mehmed Âkif’in marşa ödül konulması nede- niyle yarışmaya katılmadığını öğrenince Mehmed Âkif’e yazdığı mektupta ödül konusunun uygun bir şekilde çözümlenebileceğini ve yarışmaya katılma- sını istemiş, bunun üzerine Milli Şair yarışmaya katılmıştır.
Maarif Vekili Hamdullah Subhi’nin Mehmed Âkif Bey’e mektup vâsıtasıyla yaptığı müracaat şöyledir:
“Pek aziz ve muhterem efendim, İstiklâl Marşı için açılan müsabakaya iştirak buyurmamalarındaki sebebin izâlesi için pek çok tedbirler vardır. Zat-ı üstâdânelerinin matlub şiiri vücuda getirmeleri maksadın husûlü için son çare olarak kalmıştır. Endişenizin ica- bettiği ne varsa hepsini yaparız. Memleketi bu müessir telkin ve teheyyüc vâsıtasından mahrum bırakmamanızı rica ve bu vesile ile en derin hürmet ve muhabbetlerimi arz ve tekrar eylerim efendim.
5 Şubat 1337 (1921) Umûr-i Maârif Vekili Hamdullah Subhi
Mehmet Âkif’in yarışmaya katılmayı kabul etmesi üzerine kimi şairler şiirlerini yarışmadan çektiler. Şairin orduya ithaf ettiği İstiklâl Marşı, 17 Şubat günü Sırat-ı Müstakim ve Hâkimiyet-i Milliye’de yayımlandı. Hamdullah Suphi Bey tarafından mecliste okunup ayakta dinlendikten sonra 12 Mart 1921 Cumartesi günü saat 17.45’te ulusal marş olarak kabul edildi. Âkif, ödül olarak verilen 500 lirayı Hilal-i Ahmer bünyesinde, kadın ve çocuklara iş öğreten ve cepheye elbise diken Dar’ül Mesai vakfına bağışladı.
Milli marşımızın bestesi Osman Zeki Üngör’e aittir. Orkestrasyonu Edgar Manas tarafından yapılmıştır. Mehmet Akif Ersoy İstiklal Marşını Ankara’daki Taceddin Dergâhı’ndaki odasında yazmıştır.
Post Views: 989
